ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, günlük basın toplantısında basın mensuplarının sorularını cevapladı.
Miller, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile tahıl mutabakatıyla ilgili görüş belirttiği açıklamasına atıf yaparak, öngörülen görüşmeden “başarı çıkacağına” inandıklarını belirtti.
Miller, soru üzerine, “Bildiğiniz üzere, Cumhurbaşkanı Erdoğan cuma günü Lider Putin’i Karadeniz Tahıl Teşebbüsü’ne tekrar katılmaya teşvik etmek için daha fazla görüşme yapmak istediğini söyledi” dedi.
ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken’in, Karadeniz Tahıl Teşebbüsü konusunda “bölgedeki tüm müttefiklerin ve ortakların dayanağını memnuniyetle karşılayacağını” belirten Miller, Türk ve Rus önderin bu bahisteki görüşmesi hakkında, “Bu tartışmalardan bir ölçü muvaffakiyet çıkacağına dair umutlu olacağız” dedi.
Miller, deniz sınırının dışında, öbür yollarla Ukrayna’dan yapılacak tahıl sevkiyatında eski hacimlerin yakalanmasının güç olacağını kaydetti.
Miller ayrıyeten, Rusya’nın Karadeniz tahıl teşebbüsünden çekilmesinin akabinde geçen hafta başlattığı füze ve insansız hava araçları akınlarının çok sayıda sivili öldürdüğü ve yaraladığını, Rusların Tuna Irmağı’ndaki tahıl gemilerini de amaç aldığını söz etti.
RUSYA TAHIL KORİDORUNDAN NEDEN ÇEKİLDİ
Rusya, geçen yıl Türkiye ve Birleşmiş Milletler’in (BM) arabuluculuğunda imzalanan, Ukrayna limanlarında mahsur kalan milyonlarca ton tahılın dünyaya ulaştırılmasını sağlayan Tahıl Koridoru Muahedesi’nden çekildiğini açıklamıştı.
Rusya 17 Temmuz’da çekildiği muahedeye dönme kuralını da ilan etmişti. Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, “Anlaşma bugün prestijiyle artık yoktur” dedi. Peskov, mevcut kaidelerde mutabakata iştiraklerini durdurduklarını, gerekli şartlar sağlanırsa muahedeye geri döneceklerini söylemişti.
Rusya, kararına münasebet olarak, kendi tahıl ve gübresini ithal etmesi tarafında verilen kelamların tutulmamasını gösteriyor.
Moskova ayrıyeten, mutabakat kapsamında tahılın kelam verildiği üzere en fakir ülkelere ulaştırılmadığını sav ediyor.
BM’e nazaran ise muahedenin global besin fiyatlarının yüzde 20 azalmasını sağlayarak en fakir ülkelere yardımcı olmuştu.
Erdoğan’ın “Dostum Putin’in bu insani köprünün devamını istediğine inanıyorum.” Kelamları Türkiye’nin tahıl muahedesiyle ilgili diplomasiden hala umutlu olduğunun göstergesi.,
TÜRKİYE’NİN PAZARLIĞI
Ukrayna önderi Volodimir Zelenski’nin Türkiye ziyareti esnasında farklı bir gelişme yaşanmıştı. Türkiye, savaş sonuna kadar ülkede tutma kelamı verdiği Ukraynalı ırkçı ve Neo-Nazi örgüt Azov Taburu’nun (Azak Tabur) beş elebaşı, Zelenski’nin ziyareti ile özgür bıraktı. Rusya Federasyonu Sözcüsü Dimitri Peskov, “Bu durum, yapılan mutabakata aykırıdır” dedi.
Ancak Rusya’nın Tahıl Koridoru’nu uzatmaya yanaşmaması ile Türkiye, Rusya’ya bir bildiri verdi. Rusya, işbirliği ve stratejik iştirakin devam etmesini istiyorsa, o halde Türkiye’nin Batı’ya karşı en büyük kozlarından olan Tahıl Koridoru Muahedesi’ni uzatmak durumunda.
ABD de Tahıl Koridoru Anlaşması’nın uzatılmasını sağlaması için Türkiye’ye baskı uyguluyor. Türkiye, ABD’den F-16 alabilmek için Rusya’yı mutabakata dönmeye ikna etmek zorunda.